須菩提。若有人言。如來(lái)若來(lái)若去。若坐若臥。是人不解我所說(shuō)義。

　　【疏鈔云】佛言。若有人言如來(lái)有來(lái)有去有坐有臥。即不解佛意也。何故。只如眾生妙性。還有來(lái)去坐臥否。眾生亦如是。如來(lái)亦如是。行住坐臥四威儀中。常住寂滅。若有動(dòng)者。即云不解所說(shuō)義。

　　何以故。如來(lái)者。無(wú)所從來(lái)。亦無(wú)所去。故名如來(lái)。

　　【疏鈔云】如來(lái)者。來(lái)而無(wú)來(lái)。去而不去。住而不住。非動(dòng)非靜。上合諸佛。下等群生一性平等。故號(hào)如來(lái)。

　　【王日休曰】此分三言如來(lái)。皆謂真性佛也。若有人言如來(lái)若來(lái)若去。若坐若臥。是人不解我所說(shuō)義者。真佛無(wú)相。故不可以若來(lái)若去若坐若臥形容之。若可以形容者。則是有相。故此人不曉解我所說(shuō)義也。何以故者。佛又自問(wèn)何故不解我所說(shuō)義乎。乃自答云。我所謂如來(lái)者。謂真佛也。真佛既無(wú)形相。又遍虛空世界。豈有去來(lái)哉。故云無(wú)所從來(lái)。亦無(wú)所去。其言故名如來(lái)者。謂真性自如而無(wú)所不可。凡其所現(xiàn)。乃隨眾生業(yè)緣而來(lái)現(xiàn)。其實(shí)則遍虛空世界而未嘗有去來(lái)。此所以名之曰如來(lái)而已。而其言如來(lái)者。亦強(qiáng)為之名耳。真性不可以形容故也。詳見(jiàn)第二分與此后分。

　　【陳雄曰】如來(lái)現(xiàn)千百億化身。演真空無(wú)相法。如鏡中像。無(wú)生滅義。故人不知其何所從來(lái)。亦不知其何所從去。華嚴(yán)經(jīng)云。上覺(jué)無(wú)來(lái)處。去亦無(wú)所從。清凈妙色身。神力故顯現(xiàn)。三昧經(jīng)云。亦無(wú)來(lái)相。及以去相。不可思議。六祖云。諸法空寂。是如來(lái)清凈坐。無(wú)住云。身心常滅。是如來(lái)臥處。然則來(lái)去坐臥。又孰得而輕議哉。今有人焉。輒言如來(lái)具四威儀。所見(jiàn)謬甚。夫何了得如來(lái)所說(shuō)真空義趣。圓覺(jué)經(jīng)著真空之說(shuō)曰。云駛（音史疾也。）月運(yùn)。舟行岸移。蓋謂月未嘗運(yùn)。岸未嘗移。真如性體。未嘗作止任滅。皆人謬見(jiàn)耳。

　　【顏丙曰】行住坐臥。謂之四威儀。見(jiàn)性能行持人。所謂行住坐臥。常若虛空。若人言如來(lái)尚屬來(lái)去坐臥。是人不解會(huì)所說(shuō)義理。何故。如來(lái)者。如如本性也。本無(wú)動(dòng)靜。所以無(wú)去無(wú)來(lái)。故假名如來(lái)。昔哲宗皇帝詔國(guó)一禪師入內(nèi)道場(chǎng)。師見(jiàn)帝起身。帝曰。禪師何必見(jiàn)寡人起身。曰。檀越何得以四威儀中見(jiàn)貧道。如此步步行持。謂之寂靜。

　　【智者禪師頌曰】如來(lái)何所來(lái)。修因幾劫功。斷除人我見(jiàn)。方用達(dá)真宗。見(jiàn)相不求相。身空法亦空。往來(lái)無(wú)所著。來(lái)去盡皆通。

　　【李文會(huì)曰】來(lái)無(wú)所從。去無(wú)所至。來(lái)去皆如。其誰(shuí)來(lái)去。又云。無(wú)所從來(lái)者。不生。亦無(wú)所去者。不滅。不生者。謂煩惱不生。不滅者。謂覺(jué)悟不滅也。又云。知色聲起時(shí)。即知從何而來(lái)。知色聲滅時(shí)。即知從何而去。故色聲香味觸法自有起滅。我心湛然。豈有來(lái)去生滅相耶。寂而常照。照而常寂。行住坐臥四威儀中。無(wú)不清凈也。

　　【川禪師云】山門(mén)頭合掌。佛殿里燒香。頌曰。衲卷秋云去復(fù)來(lái)。幾回南岳與天臺(tái)。寒山拾得相逢笑。且道笑個(gè)什么。笑道同行步不抬。